Middelengebruik

De meest recente cijfers betreffende het middelengebruik onder mbo-studenten vinden we in het onderzoek gedaan door het Trimbos in 2021. Hieronder een samenvatting van de resultaten. Voor meer info en cijfers check de factsheet via deze link.

Vroegtijdig signaleren voorkomt verergering en/of het ontstaan van andere problemen. Het bespreekbaar maken van zorgen vermindert schaamte en bevordert de openheid in een gesprek. Risicovol gebruik hangt af van de persoon, het middel en de omgeving. Iemand kan bijvoorbeeld door een trauma of psychische klachten (ADHD, depressie) problemen ervaren met middelen. Ook zijn sommige mensen gevoeliger voor het problematische gebruik door een erfelijke factor ofwel genetische gevoeligheid. Ook de plaats waar je woont of wijk kan van invloed zijn op het (risicovol) gebruik van middelen. Maar er zijn ook beschermende factoren zoals opgroeien binnen een betrokken gezin,  goede zelfregulatie en het ervaren van sociale steun in het leven.

Risicofactoren: gebruik andere middelen, psychische problemen, genetische factoren, vroegtijdig schoolverlaten, lage sociaal-economische status, lage of geen opleiding

Beschermende factoren: sociale controle, sociale steun, positief temperament, goede zelfregulatie, weerbaarheid, sterke verbondenheid met familie, school, verenigingsleven.

Er zijn signalen die kunnen duiden op risicovol middelengebruik, maar het is belangrijk om altijd het gesprek aan te gaan omdat de signalen ook op iets anders kunnen wijzen. En bedenk: één signaal is geen signaal! Dus ga op zoek en in gesprek met collega’s wat zij ervaren en koppel signalen aan elkaar.

LET OP! De genoemde veranderingen kunnen ook signalen zijn van iets anders dus ga altijd in gesprek!

Als er zorgen zijn is het belangrijk het gesprek aan te gaan. Doe dit met een open houding, oordeelvrij en ga samen op onderzoek uit wat er speelt en welke hulp nodig en haalbaar is. Luister goed naar wat de student aangeeft en kijk waar mogelijkheden liggen voor verandering. Dus wees een OEN, gebruik LSD en laat OMA thuis.

Link naar certificering “Helder op school” (themacertificaat Roken, alcohol en drugspreventie)

In nauwe samenwerking met het Trimbos Instituut geven wij invulling aan het integrale preventieprogramma “Helder op school” binnen het onderwijs.  Helder op School ondersteunt de school bij het ontwikkelen en uitvoeren van een samenhangend beleid op het gebied van alcohol, roken, drugs, gamen en sociale media.

Onze planmatige aanpak berust op de vier pijlers beleid, personeel, ouders en leerlingen.

Gedragsverandering en omgeving: bij gedragsverandering is de omgeving van iemand minstens zo bepalend als de invloed van het individu zelf op zijn gedrag. Vanuit dit gegeven richten de drie pijlers beleid, personeel en ouders zich dan ook op de omgeving van het individu. Leerlingen kunnen aan de slag met wetenschappelijk onderbouwde lespakketten.

1. Pijler beleidsadvies
   Wij ondersteunen bij het opstellen van een goed beleid op het gebied van alcohol, tabak, drugs en gamen op en rond de onderwijsinstelling. Dit beleid is onderdeel van het bredere beleid van de onderwijsinstelling. Uiteraard kunt u ons benaderen voor consultatie en advies over de mogelijkheden.
2. Pijler personeel
   Docenten en overig personeel spelen een belangrijke rol als het gaat om signaleren. Wij verzorgen op locatie de training Signaleren & Begeleiden. In deze gecertificeerde trainingen word u als intermediair  op de hoogte gebracht van de laatste stand van zaken; leert u misbruik en verslaving herkennen en krijgt u handvaten aangereikt om hierover in gesprek te kunnen gaan.  Dit alles verbetert de vroegtijdige opsporing van middelenmisbruik en voorkomt verdere ontwikkeling of verergering daarvan. Door de korte lijnen weet u hoe toe te leiden naar diagnostiek en hulpverlening indien nodig.We bieden professionals de mogelijkheid geadviseerd en ondersteund te worden met betrekking tot vraagstukken rondom middelen en verslaving. Mail uw verzoek voor intercollegiaal overleg naar: preventieutrecht@jellinek.nl.
3. Pijler ouders
   Jellinek preventie heeft meerdere mogelijkheden op het gebied van ouderavonden. Naast de hier omschreven mogelijkheden, is het mogelijk om deze op maat te maken voor uw organisatie.
   • Online ouderavond: In onze online ouderavond hebben we alle informatie en educatief filmmateriaal verzameld die je nodig hebt bij het opvoeden van een kind, o.a.:
     • tips voor ouders
     • feiten en cijfers
     • wat moet je als ouder weten over de drugs die jouw kind (mogelijk) gebruikt
   • Interactieve ouderavond: Jellinek organiseert op locatie ouderavonden. Hierbij maken we o.a. gebruik van interactief theater en gaan we in gesprek met ouders over verschillende opvoeddilemma’s.
4. Pijler leerlingen
   • Lespakketten voor leerlingen: “Helder op school” van het Trimbos Instituut voorziet in lespakketten die wetenschappelijk onderbouwt zijn en preventief werken. Jellinek Preventie verzorgt Train de trainers voor docenten om in staat te zijn deze lessen te geven.
     In Charge is hier een voorbeeld van. Het betreft een lespakket van 4 lessen voor leerlingen vanaf 16 jaar. De interventie is gericht op het versterken van zelfcontrole en het trainen van wilskracht waardoor jongeren beter in staat zijn verleidingen (zoals middelengebruik) te weerstaan. De leerlingen krijgen inzicht in verleidingen, hun eigen grootste verleidingen en oefenen in het versterken van hun zelfcontrole. De lessen zijn zowel geschikt voor havo/vwo (klas 4/5/6) als voor de eerste twee leerjaren van het mbo (niveau 3 en 4).
   • Moti-4 Bij signalen van problematisch middelengebruik, gokken of gamen kan iemand via Jellinek Preventie een Moti-4 bij ons volgen. Dit is een gesprekkentraject van maximaal 4 gesprekken voor jongeren van 14 t/m 24 jaar. De stap naar de reguliere hulpverlening is voor deze jongeren vaak groot. Ze zijn niet gemotiveerd of hebben geen hulpvraag. Voor deze jongeren is er het laagdrempelige traject Moti-4.
   • Online Zelfhulp: Is de drempel richting Jellinek nog te groot, dan bestaat er de mogelijkheid om gratis en anoniem via de Online Zelfhulp een programma te doorlopen. Deze EHealth is beschikbaar voor alcohol, cannabis, cocaïne, roken en gokken. Het programma wordt zelfstandig doorlopen, maar leent zich ook uitstekend om onder begeleiding te volgen.
   • Adviesgesprekken: Bij twijfels over eigen gebruik of zorgen over het gebruik van een naaste of jongere is het mogelijk een afspraak te maken voor een vrijblijvend adviesgesprek. Dit is beschikbaar voor zowel studenten als ook voor ouders. Aan het adviesgesprek zijn geen kosten verbonden, ook niet voor de eigen risico van uw zorgverzekeraar. Het is mogelijk dat het adviesgesprek in sommige gevallen telefonisch gehouden wordt.
   • Kinderen van verslaafde ouders (KOPP KVO): Kinderen van ouders met psychische problemen (KOPP) en kinderen van ouders met verslavingsproblemen (KOV) lopen een verhoogd risico om zelf ook psychische of verslavingsproblemen te ontwikkelen. Voor deze kinderen zijn er KOPP/KOV-groepen ontwikkeld. Dit zijn praatgroepen voor lotgenoten. Hier zijn ook kinderen welkom die te maken hebben met een broer of zus die psychische of verslavingsproblemen heeft. Of als er sprake is van spanning of stress in de thuissituatie.Er zijn groepen voor kinderen van 2-4 jaar, 4-8 jaar, 8-12 jaar en jongeren van 12-16 jaar en jongvolwassenen van 17-25 jaar.

www.jellinek.nl

www.ouderavondonline.nl

www.moti4.nl

https://www.jellinek.nl/preventie/jeugd/aanbod-utrecht/kopp-kov/

www.alcoholinfo.nl

www.rokeninfo.nl

www.drugsinfo.nl

www.gameninfo.nl