Studenten met ADHD (aandachtstekort-hyperactiviteitstoornis) is hebben moeite om zich te concentreren en impulsiviteit te onderdrukken. ADHD kenmerkt zich door aandachtstekort of hyperactiviteit en impulsiviteit of een combinatie daarvan. Dit laatste komt het meeste voor. Het maken van fouten of het missen van details komt niet door een tekort aan intelligentie van de student, maar is eerder een teken van impulsiviteit.
ADD ( aandachtstekortstoornis) is een subtype van de ADHD . In vergelijking met studenten met ADHD vindt de onrust voornamelijk in het hoofd plaats in plaats van dat het van buiten zichtbaar is (wiebelen, bewegen). Studenten met ADD zijn snel afgeleid, kunnen zich moeilijk concentreren en verliezen snel overzicht.
Het is belangrijk om te beseffen dat niet elke student met AD(H)D hetzelfde is. Bij elke student uit het zich anders. Wees nieuwsgierig naar hoe een student diens AD(H)D ervaart, wat de student van de docenten nodig heeft en wat de student zelf kan doen om met diens AD(H)D om te gaan.
Tips wat je kunt doen als docent
- Zorg voor structuur in de dagindeling; vaste plaatsen en vaste regels kunnen de student helpen.
- Benoem de positieve kanten die je ziet van de student.
- Vertel aan het begin van de les aan de leerling wat er gaat gebeuren. Zo kan hij of zij zich focussen op jouw verhaal.
- Stel korte periode van werk in (ongeveer 20 minuten) Laat de student daarna even wiebelen en friemelen/een rondje lopen/iets anders.
- Denk eraan dat de student met ADHD goed is in uitstelgedrag. Help hem of haar met het begin van het werk. Daarna gaat het vaak vanzelf. Kijk ook op de pagina executieve functies onder de kop Wat werkt bij zwakke taakinitiatie.
- Spreek je verwachting uit naar de student.
- Wees concreet, geef niet teveel informatie in een keer.
- Blijf regels en afspraken herhalen.
- Laat je niet tot discussies verleiden. Vertel vriendelijk, maar strikt wat je van de leerling verwacht.
Hoe kun je studenten met ADHD herkennen?
ADHD heeft 3 belangrijke kenmerken: aandachtstekort, hyperactiviteit en impulsief gedrag.
Aandachtstekort:
- Snel afgeleid
- Moeilijk kunnen luisteren
- Alles tegelijkertijd willen doen
- Niet weten waar en hoe te beginnen, met mogelijk uitstel als resultaat
- Dingen niet afmaken en vergeten
- Weinig gevoel voor tijd. Komen vaak te laat of krijgen hun opdrachten niet op tijd af
Hyperactiviteit:
- Niet stil kunnen zitten
- Steeds de handen of voeten bewegen/ wiebelen en friemelen
- Niet kunnen stoppen met praten
- Een constant gevoel van innerlijke rusteloosheid
Impulsiviteit
- Doen zonder denken
- Moeite om eigen gedrag te remmen/controleren
- Opdringerig overkomen
- Moeite hebben met op de beurt wachten (uitgestelde aandacht)
- Impulsieve relaties aangaan en verbreken
Sterke kanten van studenten met ADHD
- Spontaan
- Energiek
- Creatief en doortastend
- Intens kunnen genieten
- Empatisch
- Vol humor
- Lopen snel warm voor idealen
- Groot rechtvaardigheidsgevoel
Tips wat je kunt doen als docent
- Zorg voor eenduidigheid bij de docenten. Zo weet de student waar die aan toe is.
- Benoem de positieve kanten die je ziet van de student.
- Vertel aan het begin van de les wat de student van de les kan verwachten, bijvoorbeeld door middel van een lesdoel. Zo kan hij of zij zich focussen op jouw verhaal. Het is ook helpend om inzichtelijk te maken hoe de huidige les past in de periode.
- Stel korte periode van werk in (ongeveer 20 minuten). Laat de student daarna even wiebelen en friemelen/een rondje lopen/iets anders. Ook klassikaal kan er een energizer of enerlower ingezet worden.
- Geef de student schakeltijd tussen lessen en opdrachten in. Wanneer een vorige les of opdracht is afgesloten, zal de student meer kunnen profiteren van de les.
- Denk eraan dat de student met ADHD zal neigen naar uitstelgedrag. Help de student bij het begin van het werk. Daarna gaat het vaak vanzelf. Kijk ook op de pagina executieve functies onder de kop Wat werkt bij zwakke taakinitiatie.
- Spreek je verwachting uit naar de student.
- Wees kort en bondig, geef niet teveel informatie in een keer.
- Blijf regels en afspraken herhalen.
- Laat je niet tot discussies verleiden. Vertel vriendelijk, maar strikt wat je van de leerling verwacht.
Meer lezen?
- https://www.mbotoegankelijk.nl/dit-heb-ik/adhd
- Artikel: Doen wat werkt: interventies in de klas voor kinderen met symptomen van ADHD
https://wij-leren.nl/doen-wat-werkt-interventies-klas-voor-kinderen-met-symptomen-adhd.php - Boek: Corine Lancel, ADHD wat doe je daarmee?, 2018, Lancel